vrijdag 18 november 2011

in de kiem gesmoord


(...) Als je tegenwoordig naar een arme buurt gaat, zie je daar geen enkel sein van commerciële activiteit. Stel je voor dat je als ongeschoolde, werkloze vrouw zegt : "Ik ga cake bakken en verkopen". Dat gaat niet : de gezondheidsdienst verbiedt het je, je hebt een vergunning nodig en wat nog al meer. Elke vorm van zelfredzaamheid wordt in de kiem gesmoord.



T. Dalrymple (alias van) Antony Daniels
Het Laatste Nieuws 12-13 november 2011

woensdag 6 juli 2011

geweld als iets christelijks


Met de kruistochten nam het christendom het Europese feodale geweld in zich op 
en sanctioneerde het als iets christelijks. 

Karen Armstrong, De Bijbel p.123-124

woensdag 27 april 2011

Hoe komen goede mensen tot gruweldaden ? (1)

Nee, ik heb het niet over mijn dagdagelijkse leven noch over wat ik in de krant lees, maar over toestanden zoals de Holocaust, waar 'gewone' Duitsers gruwelijke dingen deden, zij het dat ze daar geïnstrueerd werden door een zogenaamd hoger gezag.
Of wat met de beelden die we te zien kregen over de wrede behandeling van gevangenen in Irak, in Abu Ghraib ?

En hoe ik tot al dergelijke gedachten kom ? Door het lezen van een superinteressant (maar niet zo zonnig) boek, Het Lucifer Effect. Het is geschreven door Zimbardo, die in 1971 het Stanford Prison Experiment bedacht. Een groep studenten deed er vrijwillig mee aan de nabootsing van het gevangenisleven en dat voor 14 dagen. Voor hun deelname werden ze 'gescreend', mensen met psychische of fysieke problemen werden geweerd, wat overbleef waren gewone studenten, middelklas. Of een student de rol van gevangenisbewaarder als wel van gevangene kreeg, werd door het lot bepaald.



Zimbardo heeft het experiment uiteindelijk voortijdig moeten beëindigen. Mensen gingen zo op in hun rol dat ze er van hun ethische normen niet veel overschoot. Zimbardo, als leider van het experiment ging zelf zo op in het gebeuren dat hij zelfs zijn rol als wetenschapper en observator van het project vergat en zich geheel liet meeslepen. Dankzij een interventie van buiten, een kritische vraagstelling, zag hij wat er gebeurde.

Zimbardo heeft jaren niet over het experiment geschreven, tot hij de beelden zag van Abu Ghraib en opnieuw parallelen zag. Ook hier was de vraag aan de orde : hoe komt het dat 'doodnormale' mensen tot zo'n gruwel in staat zijn ? In welke omgeving 'worden' mensen zo ?

Hier alvast een (lang) fragment over het Stanford Experiment. Wordt vervolgd !




zondag 24 april 2011





"In het algemeen geloof ik dat mensen weer naar discretie zullen gaan verlangen, naar stilte ook. Een van de grootste uitdagingen van onze tijd is het opnieuw aanleren van ons concentratievermogen. Het voorbije decennium pleegde een aanslag zonder voorgaande op ons vermogen om onze gedachten tijdelijk te focussen. Even stilzitten en nadenken zonder toe te geven aan het nerveuze verlangen om naar een of ander toestel te grijpen: dat kunnen we haast niet meer. We gaan ervan uit dat er op eender welk moment iets kan gebeuren dat onze zekerheden onderuit haalt. Iets dat het, zo we het niet ogenblikkelijk vernemen, onmogelijk zou maken om onszelf en onze omgeving te begrijpen."

"Tegelijkertijd laten we niets echt doordringen in ons hoofd. Zoals een film die de avond zelf zoveel indruk maakt dat we over onszelf willen nadenken, maar een dag later alweer vergeten is. Vergelijk maar eens de drie boeken die een rijke Engelse familie rond 1250 bezat met de duizend boeken die een student humane wetenschappen nu al bekeken heeft voor hij zijn diploma ontvangt. Ook in relatie tot kennis, mensen en ideeën zou diëten mogelijk moeten zijn. Net als ons lichaam, kunnen onze hersens al eens een vastenperiode gebruiken." 



Alain de Botton
U kan een deel van het interview hier lezen en de rest vind je in de Weekend Knack van deze week. 

vrijdag 22 april 2011

leesvoer voor (marathon-)lopers !





Daniel Marchant bekeek de menigte en vroeg zich voor de zoveelste keer af waarom hij een marathon ging lopen. In het licht van de vroege zon waren duizenden mensen aan het stretchen en hun benen aan het masseren of ze namen af en toe een slokje water. (...)


De marathon was drie kwartier bezig, toen Marchant hem voor het eerst in het oog kreeg. De man - een Aziaat, half dertig, tengere gestalte, zware bril - liep achter een groepje lopers een twintigtal meters voor hen en rende even snel als zij, maar leek zich niet lekker te voelen. (...) Hij transpireerde ook heel erg, zelfs te erg voor deze hitte. Maar het was de riem om zijn middel die de aandacht van Marchants getrainde oog had getrokken. (...)


"Dat horloge van jou," zei Marchant, "GPS ?"
"Sat Runner", antwoordde de man. (...)


Pardeep droeg een gordel met explosieven die op de een of andere manier was verbonden met de GPS-ontvanger aan zijn pols. Hij scheen eerder een onwillig deelnemer te zijn dan een zelfmoordenaar. Als hij langzamer ging lopen zouden de explosieven ontploffen. Hetzelfde zou gebeuren als hij afweek van de route van de marathon, waarvan de waypoints waren ingevoerd in de gps. En om de een of andere reden scheen Pardeep in de buurt van de ambasadeur te moeten blijven, waarschijnlijk vanwege een soortgelijke GPS-ontvanger aan diens pols.

Jon Stock, Buiten Adem ,de marathon van Londen, 35 000 deelnemers, 1 bomgordel, Antwerpen 2009

zaterdag 5 maart 2011

Verantwoordelijkheid op het werk


Tot uw eigen verantwoordelijkheid reken ik ook de manier waarop u zich laat meeslepen door het gekanker op de baas door uw collega's. Want het in stand houden van de volgende vooroordelen, te vinden in vrijwel elke organisatie, kost meer energie dan goed voor u is : 'aan de meeste managers heb je niets', 'ze doen meer kwaad dan goed', 'ze zijn altijd in vergadering', (...)Nergens in het rijtje kom ik namelijk eigen verantwoordelijkheid van de collega's voor de onderlinge sfeer tegen. Toch is het negatief praten over elkaar buiten u of uw collega om even  schadelijk voor de sfeer als een slechte manager die er nooit is. De trainer is wel verantwoordelijk voor de opstelling en de tactiek, maar hij kan het veld niet inlopen om de doelpunten te maken. ieder zijn rol. Bent u trainer of speler, bepaal dan waar uw invloed begint en waar deze ophoudt. 

Frank Schaper, Eerste Hulp bij Stress en Vermoeidheid

donderdag 3 maart 2011

vermoeidheid


Stress en vermoeidheid hebben de onhebbelijke eigenschap om uw kijk op de wereld negatiever te maken dan goed voor u is. Het gezelschap van anderen is nodig om dat beeld te nuanceren, te relativeren en daar waar mogelijk de problemen te verlichten. 
Frans Schaper, Eerste Hulp bij Stress en Vermoeidheid.

zaterdag 26 februari 2011

Goede raad aan alle echtgenotes !




Welzeker : prijs stelt hij op alles wat het materiële comfort van zijn leven bevordert : een goed onderhouden huis, welverzorgde maaltijden, die op tijd worden opgediend - d.w.z. vrijwel dadelijk bij zijn thuiskomst - frisgewassen en gezegelijke kinderen, een op 'dato heden' bijgehouden kasboek, orde op zijn persoonlijke bezittingen, kortom al deze en andere huishoudelijke zaken, waarvoor u de verantwoordelijkheid eens en voor altijd op u hebt genomene. (...) Luistert aandachtig naar hem, wanneer hij over zijn werk, zijn moeilijkheden en zijn verwachtingen spreekt. En indien u van dit alles niet veel begrijpt, luister dan met uw hart en niet met uw oren, zonder hem met onsamenhangende en kinderachtige vragen telkens te onderbreken. Prijs zijn successen hemelhoog, maar negeer vooral zijn tegenslagen.(...)Daarenboven verlangt hij dat u hem uw tederheid toont. ....
en verder, over de man

En een kleine jongen als hij is, moet u hem juist dàn zeer "au serieux" nemen, hem met attenties omringen en buitensporig verwennen. Daar heeft hij immers alle recht op. Maar verwacht omgekeerd niet, dat hij u veel meegevoel zal laten blijken als u reden tot klachten hebt inverband met eigen lichte vermoeidheid. Hij zal u hiermee een beetje plagen en bweren dat u er heus teveel 'aan toe geeft'. (...)
In iedere echtgenoot sluimert een kleine tiran. roep die onaangename dicator vooral niet op.  

Dit vond ik in het boekje 'de kunst van het beminnen en bemind worden', 1964. Het boekje moet her en der verspreid geweest zijn. Het is een soort gidsje over hoe je je als vrouw tegenover je (aanstaande) man moet gedragen, wat kan en wat niet kan en wat er van je verwacht wordt als vrouw !

Goed dat mei 68 daarna nog kwam, of ik had nog altijd geen man !  En die gezeggelijke kinderen ?

woensdag 23 februari 2011

Levenslange verliefdheid ...



Voor Anna en haar leeftijdsgenoten was de liefde een feit dat niet ter discussie stond. Wee de arme ziel, die er niet door werd getroffen. En daar kwam nog iets bij : de perfecte seksualiteit. Levenslange verliefdheid en voortdurende orgasmes.
Nu springen de dromen kapot als zeepbellen in de wind. Maar veranderingen hebben tijd nodig. Wanneer mensen er niet in slagen om de leifde en de overweldigende begeefte een heel leven lang te laten duren, denken ze dat het aan hen ligt. Pas nu, nu bijna een op de twee huwelijken in een scheiding eindigt, begint men onwillig in te zien dat verliefdheid zelden uitgroeit tot liefde en dat zelfs de liefde een mens niet van eenzaamheid kan bevrijden. En dat seksueel genot geen levensvervulling is.
'Jezus, wat idioot', zei Anna. En na een poosje, : 'Maar toch !'

Marianne Fredriksson, Anna, Hanna en Johanna

dinsdag 22 februari 2011

Eenzaam




Onder vier ogen namen de zusters al roddelend de hele streek door.
Astrid schrok van alle veranderingen : de mensen van Kasa in Amerika, op Bönan alleen de oude lui nog over, de grote boerderij Kleva overwoekerd door bos, Jonas dood, Klara dood, Lars dood.
"Maar die waren allemaal nog niet oud"
"Nee. Maar dat waren vader en moeder ook niet."
"Waar zijn ze aan gestorven, Hanna ?"
"Ze waren versleten"
"Ik denk dat ze zijn gestorven van verdriet over de rampjaren".
Ze namen hun schoolkameraden door : waar waren Ragnar, en Vitalia, Sten, Jöran, Olena ?
En Hanna antwoorddde : in Noorwegen, IN Gôteborg, in Amerika, op zee.
Hanna had er niet eerder bij stilgestaan hoe eenzaam het in hun dal was geworden. Nu werd het benoemd.
"Het is hier binnenkort een verlaten streek", zei Astrid.

Marianne Fredriksson, Anna, Hanna en Johanna

zondag 20 februari 2011

Revolutionary Road



Sowieso de beste scene van de film !
Nog een paar citaten :
  • Hopeless emptiness. Now you've said it. Plenty of people are onto the emptiness, but it takes real guts to see the hopelessness.
  • Look at us. We're just like everyone else. We've bought into the same, ridiculous delusion.
  • Money is a good reason but it’s never the real reason.”
Citaten uit Revolutionary Road.

Ergens was er ook zoiets te horen, maar ik vond het juiste citaat niet :

"Wie heeft de regels uitgevonden ? De regels die bepaalden dat we, eenmaal we kinderen kregen 'vader en moeder moesten spelen' en dat dit het was ?'

vrijdag 28 januari 2011

de kracht van de gedachte



Een stamhoofd spreekt tot zijn stam over twee honden in zijn gedachten :
de ene is een witte hond die goed en dapper is, de andere een zwarte hond die wraakzuchtig en kwaad is.
De honden zijn met elkaar in een gevecht op leven en dood gewikkeld.
Een jonge krijger die het einde van het verhaal niet kan afwachten, vraagt :
'welke gaat er winnen ?'
De chief antwoordt : 'Diegene die ik voed'.

Judith Orloff

zondag 23 januari 2011

de andere kant van tegenslag



Mensen die een zekere hoeveelheid tegenslag gekend hebben in hun leven hebben minder angsten, minder symptomen van posttraumatische stress en zijn over het algemeen gelukkiger dan mensen die geen tegenslag gekend hebben. 

Mark Seery
onderzoeker aan de universiteit van Buffalo, volgde de gemoedstoestand van 2389 vrijwilligers in de Verenigde Staten
. Geciteerd in Psychologies Magazine, december 2010 

vrijdag 21 januari 2011

Energievampiers







Geen citaat deze keer maar een woord 


Energievampiers


Gewoon, een mooi woord dat exact zegt wat het betekent ! 
Hoe van energievampiers los te komen vind je hier 

woensdag 19 januari 2011

schrijven





Schrijven is een vorm van therapie. Soms vraag ik me af hoe al die mensen die niet schrijven, componeren of schilderen het klaarspelen te ontsnappen aan de waanzin, de weemoed, de panische angst die inherent zijn aan het mens-zijn.


Graham Greene in zijn autobiografie Ways of Escape.

vrijdag 14 januari 2011

geluk





"Geluk is wat gebeurt als voorbereiding en opportuniteit elkaar ontmoeten"

Socrates


uit de krant gescheurd, een tijdje geleden ... 

donderdag 6 januari 2011

collectief egoïsme



Pas nu, nu alles vloeibaar is geworden, zelfs de staat, zelfs de meest stabiele instellingen (zoals universiteiten en ziekenhuizen), kan het hart op een extreme, individuele manier regeren. Wat telt, is niet langer de rede, noch de common sense, maar het eigen gevoel als bron van waarheid en authenticiteit. En de anderen moeten mij als zodanig, als 'een god in 't diepst van mijn gedachten' erkennen. Vandaar de depressie als dat maar niet wil lukken; vandaar de extremen in de poging tot opwekking van al die aandacht. 

(...)

In elk geval hebben we, elk op onze plaats en naar ons vermogen, een persoonlijke verantwoordelijkheid tegen domheid, sentimentalisme en collectief egoïsme. 

Herman De Dijn, De Standaard 1-2 januari 2011

woensdag 5 januari 2011

woekeren met tijd



Het woekeren met tijd stoort me enorm. Ik zou eens tijd willen hebben. Die alsmaar aangroeiende stapel boeken aanpakken, of een lange reis maken met mijn vrouw. Dat zou fantastisch zijn. Een sabbatical lijkt me plots zeer aantrekkelijk. 

Ivan De Vadder in Campuskrant 22 december 2010

dinsdag 4 januari 2011

Verlangenmachine


Rechts heeft altijd de vrijheid verdedigd en links de solidariteit. Maar ze horen bij elkaar ! Dan is het leven pas werkelijk zinvol. Ik zoek een middenweg tussen beide extremen, en dat is sociale zelfontplooiing. 


(...)

We zijn een verlangenmachine, dag en nacht, en daar moet je de vinger achter proberen te krijgen. Je wilt eten, drinken, muziek, seks maar ook : vriendschap, werken, je leven doorbrengen met iemand. Het gaat erom die verlangens te ordenen, te begrijpen, en je af te vragen wat je nu eigenlijk zelf wilt. Je moet leren om ergens achter te staan, en dat vervolgens in praktijk te brengen. Door je je wil toe te eigenen word je vrijer

Joep Dohmen in Filosofie Magazine december 2010 - januari 2011

maandag 3 januari 2011

Voornemens





Gelezen in een hele lijst voornemens van Annelies Verbeke

Emotionele en materiële  hulp verschaffen 
zonder hoop op compensatie,
zonder overname van noden en zonder spijt in de dop. 

De Standaard der Letteren, 30 december 2010

zondag 2 januari 2011

geluk maken


"Het handelen lijkt het gevoel te volgen,
maar in werkelijkheid gaan handelen en gevoelens samen ;
en door het handelen bij te stellen,
dat meer direct onder controle van de wil staat,
kunnen we indirect het gevoel reguleren,
dat niet onder directe controle van de wil staat"

William James geciteerd in 'Het Geluk Project" van G. RUBIN

zaterdag 1 januari 2011

Hoe veranderen ?


Ik ga het niet over voornemens hebben, maar wel over veranderingen. In ons leven, in onze gewoontes. Dus ja, 't past wel een beetje bij voornemens. Het is maar dat ik daar een goed boek over aan het lezen ben en dit voor mezelf even wil bijhouden. Wie weet heeft een ander er ook nog wat aan. 

Ik volg de redenering van B. Tiggelaar in 'Doen"

Welke processen zijn verantwoordelijk voor veranderingen ? Twee visies

Cognitieve psychologie (intentiebenadering) : gedragsintenties worden bepaald door :
  • het verwachte resultaat 
  • (onze inschatting van de) mening van anderen (vinden mijn vrienden dit een goed idee ?)
  • inschatting van ons eigen kunnen 
  • ons werkelijk kunnen (heb ik ook de vermogens (tijd, middelen, ....) om dit te doen ?

    Kern = wilskracht
Welke processen zijn verantwoordelijk voor veranderingen ? Twee visies

Cognitieve psychologie (intentiebenadering) : gedragsintenties worden bepaald door :
  • het verwachte resultaat 
  • (onze inschatting van de) mening van anderen (vinden mijn vrienden dit een goed idee ?)
  • inschatting van ons eigen kunnen 
  • ons werkelijk kunnen (heb ik ook de vermogens (tijd, middelen, ....) om dit te doen ?

    Kern = wilskracht
Behaviorisme (situatie benadering) : gedrag wordt gedreven door prikkels
  • antecedenten (wat we meegemaakt hebben) en consequenties (gevolgen van onze acties) 
  • trial and error (wat we geleerd hebben uit ervaring)

    Verandering door prikkels 
De kerk staat natuurlijk in het midden. 

Cognitief
Ik verwacht een halve marathon te lopen en daar fier over te zijn, mijn vrienden staan positief tegenover mijn voornemen. Gezien mijn voorbije geschiedenis in het lopen en mijn fysieke toestand zou dit mogelijk moeten zijn. Ik heb er de tijd en de middelen voor. 
Behaviourisme
Ik hou tot nu toe positieve ervaringen aan het lopen en het volgen van een trainingsschema, in het verleden heb ik ook obstakels overwonnen om de gelopen afstanden te vergroten. 

Allemaal niet te verwaarlozen punten. Wat ik al geleerd heb van Tiggelaar is dat je bij een voornemen tot verandering je je ook meteen moet voorstellen hoe je die verandering ook zal bewerkstelligen in moeilijke periodes of als er obstakels zijn. Menigeen geeft dan immers op. Vooraf daar over nadenken kan helpen, niet alleen mentaal, maar ook omdat je misschien dan vooraf die obstakels kan veranderen of ombuigen. Je moet je bij een voornemen niet alleen focussen op wat je wil bereiken maar ook in welke omgeving dit gebeurt en hoe we het concreet gaan doen. Ik moet dan denken aan 'proberen te vermageren' met een kast vol snoep in huis !  (situatie benadering) : gedrag wordt gedreven door prikkels
  • antecedenten (wat we meegemaakt hebben) en consequenties (gevolgen van onze acties) 
  • trial and error (wat we geleerd hebben uit ervaring)

    Verandering door prikkels 
De kerk staat natuurlijk in het midden. 

Cognitief
Ik verwacht een halve marathon te lopen en daar fier over te zijn, mijn vrienden staan positief tegenover mijn voornemen. Gezien mijn voorbije geschiedenis in het lopen en mijn fysieke toestand zou dit mogelijk moeten zijn. Ik heb er de tijd en de middelen voor. 
Behaviourisme
Ik hou tot nu toe positieve ervaringen aan het lopen en het volgen van een trainingsschema, in het verleden heb ik ook obstakels overwonnen om de gelopen afstanden te vergroten. 

Allemaal niet te verwaarlozen punten. Wat ik al geleerd heb van Tiggelaar is dat je bij een voornemen tot verandering je je ook meteen moet voorstellen hoe je die verandering ook zal bewerkstelligen in moeilijke periodes of als er obstakels zijn. Menigeen geeft dan immers op. Vooraf daar over nadenken kan helpen, niet alleen mentaal, maar ook omdat je misschien dan vooraf die obstakels kan veranderen of ombuigen. Je moet je bij een voornemen niet alleen focussen op wat je wil bereiken maar ook in welke omgeving dit gebeurt en hoe we het concreet gaan doen. Ik moet dan denken aan 'proberen te vermageren' met een kast vol snoep in huis !